Liên tiếp trong các Chúa nhật này, Thánh Sử Luca trình bày đề tài cầu nguyện: kiên trì, tín thác, luôn luôn và hết lòng khiêm nhường. Thánh Vịnh 50 ghi nhận rằng:
“ Lạy Thiên Chúa,
xin lấy lòng nhân hậu xót thương con,
mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm.
Xin rửa con sạch hết lỗi lầm,
Tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy”.
Đây cũng là hình ảnh thật đẹp của người thu thuế khi anh lên đền thờ cầu nguyện: “ Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi”(Lc 18, 13). Khởi đầu mỗi thánh lễ, bao giờ cũng có nghi thức sám hối. Con người luôn ý thức mình là : “ Nhân vô thập toàn”, cần đến ơn phù trợ và chở che của Thiên Chúa,Đấng tối cao.
Người thu thuế luôn được xem là những tội nhân, dưới cái nhìn của những người Do thái. Chắc hẳn anh ta cũng hiểu rõ chính mình, khi anh ta bước vào Thánh điện để đối diện với Thiên Chúa. Vì vậy, thái độ của anh ta là rụt rè, e dè và hối hận:
“ Còn người thu thuế thì đứng đàng xa, thậm chí chẳng dám ngước mắt lên trời, nhưng vừa đấm ngực, vừa thưa rằng: “
Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi” (Lc 18, 13). Lòng khiêm tốn và thái độ hạ mình của anh hết sức thành tâm và đã được Thiên Chúa đón nhận, như của lễ rất đẹp dâng lên Ngài. Khác hẳn với người Pha-ri-siêu, anh ta kể công trạng trước mặt Thiên Chúa, anh ta tự cho rằng mình thánh thiện và hơn hẳn những người xung quanh. Hãy xem thái độ của anh ta, khi bước lên đền thờ: “ Người Pha-ri-siêu đứng thẳng, nguyện thầm rằng: “ Lạy Thiên Chúa xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: trộm cướp, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia…” (Lc 18, 11). Người Pha-ri-siêu liệt kê một danh sách các công trạng cụa mình và các tội lỗi của những người khác. Anh ta công chính, rất tốt thế nhưng chỉ tiếc rằng: anh này đã làm cho các nhân đức của mình trở thành không còn giá trị, chỉ vì thái độ kiêu căng và tự tôn của anh. Nếu khiêm tốn một chút, anh ta sẽ nhận ra, mình cũng chỉ là những thụ tạo, những bình sành, đồ gốm trong tay Thiên Chúa mà thôi. Trước mặt Ngài, mỗi người chỉ là những tôi tớ vô dụng. Trong tay Ngài, con người cũng chỉ là Tạo vật trong muôn ngàn Tạo thành của Đấng chí nhân, và quyền năng.
Trở lại với người thu thuế, anh ta biết mình và những lỗi phạm mất lòng Chúa. Vì thế, anh này mới không dám ngước mặt lên, mà chỉ cúi đầu, đấm ngực ăn năn. Cầu nguyện đẹp lòng Chúa, khi nó xuất phát từ tấm lòng chân thành và sám hối, cùng với sự khiêm nhu thẳm sâu nhất. Sự kiêu căng đã làm cho con người xa cách Chúa, A-đam và E-va cũng vì muốn trở thành Thiên Chúa nên mới thất sủng với Ngài. Nhân loại trong cuộc sống phát triển ngày hôm nay cũng thế. Họ tự kiêu tự đại, tự cho rằng nền văn minh khoa học có thể thay thế được tất cả. Nhưng không, thực tế hoàn toàn chứng minh điều ngược lại. Càng văn minh tiến bộ, càng phát triển khôn cùng, con người ngày càng phải đối diện với những thách thức có quy mô vô cùng lớn, rộng và dài: kinh tế khủng hoảng, thiên tai, nạn tai gia tăng, bệnh tật hoành hành, chiến tranh, bạo lực, chết chóc…không ngừng gia tăng. Hãy cúi đầu, hãy nguyện cầu, vì mãi mãi con người cũng chỉ là những thụ tạo trong tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa mà thôi. Con người cần hướng đến Thiên Chúa như hoa hướng dương đến phía mặt trời.
Lạy Chúa, xin cho con biết nhận ra sự yếu đuối và bất xứng của mình, để chúng con biết chân thành sám hối và xin lòng xót thương của Chúa:
“ Xin ngoảnh mặt đừng nhìn bao tội lỗi,
Và xoá bỏ hết mọi lỗi lầm” (Tv 50). Amen
Một vài điểm nổi bật trong Phụng vụ lời Chúa chúa nhật 30 thường niên:
Bài đọc một trích sách Huấn Ca, tác giả mô tả rằng: “lời nguyện của người nghèo vượt ngàn mây thẳm”. Thiên Chúa luôn đoái nhìn và ban ân phúc cho những người nghèo khổ mồ côi, goá bụa… và Ngài mời gọi chúng ta cũng hãy học yêu thương như Ngài.
Trong bài đọc hai, trích thư của Thánh Phaolô gửi cho ông Timôthê, Thánh Phaolô đã kể lại việc bị tù đày và Ngài phải đối diện với những bản án bất công của người đời. Thế nhưng Ngài đã không hề oán trách họ, trái lại Ngài đã cầu nguyện cho họ: “xin Chúa đừng chấp họ”. Một cách nào đó đối với Thánh Phaolô những người này cũng là những người nghèo. Và đương nhiên, Thánh Phaolô cũng yêu thương cả những người nghèo này.
Trong bài Tin Mừng, Thánh Luca đã thuật lại việc hai người lên đền thờ cầu nguyện. Người Pharisêu thì kiêu ngạo khoe khoang và Chúa đã từ chối lời cầu nguyện của ông ta. Trái lại, người thu thuế thì khiêm nhường, ăn năn, và ông ý thức được công việc thu thuế của ông đã làm cho ông bị nghèo về tình thương, nghèo về sự quan tâm đến người khác, nghèo về nhân cách, nghèo về ân sủng mà Chúa dành cho ông. Ông ý thức mình nghèo như thế, cho nên được Chúa thương và lời cầu xin của ông đã được Chúa chấp nhận.
Mẹ Thánh Têrêxa Calcutta nói:
“Cầu nguyện là gìn giữ cho ngọn đèn đức tin luôn cháy sáng. Hoa trái của cầu nguyện là đức tin. Hoa trái của đức tin là tình yêu. Hoa trái của tình yêu là phục vụ. Hoa trái của phục vụ là bình an”.
Lạy Chúa Giê-su, xin cho chúng con biết cầu nguyện không ngừng, trong mọi hoàn cảnh, hay thậm chí là những nghịch cảnh. Xin cho chúng con gặp được Chúa qua, những cử hành phụng vụ, qua các giờ kinh cộng đoàn. Và xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ. Mỗi ngày, con chọn một lời kinh, cùng với những hy sinh, để dâng lên cho Thiên Chúa, xin Chúa đoái nhận và dạy dỗ con từng phút giây trong đời. Amen.