Người Công Giáo sống Luật Cựu ước (Mt 5, 38-48)
Chúa Giê-su đã nhiều lần công khai chỉ trích những thái độ câu nệ, vụ hình thức của những Luật sĩ, Biệt phái và những người theo nhóm Hê-rô-đê. Ngài mời gọi những ai đi theo Ngài cần phải làm một cuộc cách mạng tâm hồn mình. Dấu chấm, phẩy không thay đổi, nhưng cần thay đổi cách thực thi và tính khả thi của lề luật. 613 khoản luật, nhưng tóm lại và trên hết là giới luật yêu thương, mà không phải yêu thương theo nghĩa: “Có qua có lại mới toại lòng nhau”, hãy yêu thương kẻ thù, ai mà chẳng ngỡ ngàng khi nghe chính Chúa Giê-su dạy điều này.
Mắt đền mắt, răng đền răng…
Bộ luật của người Do thái quy định rõ ràng, phải báo thù, ai xúc phạm đến tôi, tôi xỉ nhục lại, ai đánh tôi, thì sẽ chịu sự phản ứng mạnh mẽ từ tôi. Người nào đối xử tốt với tôi thì tôi đối xử tử tế lại, bằng không thì sẽ xảy ra chiều ngược lại. Yêu thương với dòng tộc, bạn hữu nó chỉ gói gọn trong một số thành viên, những người mình thích thì mình yêu thương họ. Những ai mình không ưa thì sẽ không có trong những mối quan hệ hằng ngày. Đó là lề luật của Cựu ước, còn Chúa Giê-su, Ngài mời gọi con người sống siêu thoát hơn nhiều. Chẳng những yêu thương và giúp đỡ những người thân yêu của mình, mà còn phải yêu thương ngay những kẻ ghét mình nữa. Nếu bình tâm và chân thành xét lại mình trước mặt Chúa, thì trong mỗi người, chắc gì chúng ta hơn các người Luật sỹ, và người Do thái. Trong các mối tương quan của con người, ai cũng chọn những điều mình thích. Không ai thương người ghét mình bao giờ, không nói đâu xa, trong một gia đình, ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con cái liệu đã hết lòng yêu thương nhau và chân thành tha thứ cho nhau chưa, phương chi là người dưng nước lã. Tục ngữ có câu: “Một giọt máu đào, bằng một ao nước lã”, là thế. Nếu không cẩn thận và tỉnh táo, xem chừng người công giáo chúng ta đang sống trong thời Cựu ước, chứ không phải là thời của Chúa Giê-su.
Phải yêu kẻ thù
Rất khó, trong bối cảnh xã hội ngày hôm nay, con người xem ra như đang đánh mất hết phần nhân tính của mình, người ta cho lương tâm không bằng lương tháng. Biết bao cảnh tượng giết nhau thật hãi hùng, mà đôi khi nguyên nhân ban đầu chẳng đáng gì cả. Người Công giáo đi lễ mỗi tuần hay mỗi ngày, lời Chúa dạy ai cũng có thể hiểu và biết. Thế nhưng, trong thực tế, để thực hành lời Chúa dạy, không được trả thù, và yêu thương hết thảy mọi người, ngay cả những người đang là kẻ thù của mình, thì thật là một đoạn đường gian nan và khốn khó. Chúa Giê-su không nói rồi bỏ ngõ, Ngài đã thực thi những điều mình dạy, trên cây Thậy tự, Chúa đã xin Thiên Chúa Cha tha tội cho họ, vì sự đáng tiếc xảy ra. Người Ki-tô hữu thánh thiện qua những cố gắng để hoàn thiện đời mình. Chúa Giê-su dạy không phải những điều mới, nhưng Ngài đem lại cách sống mới cho con người. Có lẻ nên nhắc lại dụ ngôn người Sa-ma-ri-a nhân hậu, để thấy được đâu là phần trọng tâm của luật dạy, ai là người thân cận với tôi? Ai là kẻ thù của tôi? Không một ai, vì trong thân thề Mầu nhiệm của Chúa Giê-su, tất cả anh chị em là những chi thể, , những phần tất yếu và tối quan trong cho con người.
Trang Tin mừng của chúa nhật VII thường niên là một bước đi khá mạo hiểm, nó phá vỡ sự bế tắc của lề luật, nó giải phóng và đem con người vào trong một sự hiện hữu đầy yêu thương. Luật xưa dạy, luật nay dạy, Đức Giê-su chính là trang luật tối cao cho con người. Luật củ viết trên những trang giấy, luật mới khắc ghi trong tâm hồn và con tim của mỗi người trong chúng ta.
Lm Giacobe Tạ Chúc